Сэнтэй дэгэл

Сэнтэй дэгэл

Чигчи. Амар мэндүүд, басагад-хүбүүд! Амар мэндүүд, олон нютагуудай буряад-монголшууд! Амар мэндүүд, хари гүрэнэй үхибүүд! Амар мэндүүд, бүхы дэлхэйн үхибүүд! Сайн байнуу, Гүүглэй Мэргэн багша!
Гүүглэй. Мэндэ амар, хүхюү минии дүүхэй Чигчи! Мэндэ амар, эрхим хүндэтэ радиошагнагшад, сонсогшод, дуулагшад!
Һайн ябахада, нүхэд олон,
Муу ябахада, дайсад олон.
Чигчи. Доброго человека окружают добрые друзья. Злого человека – враги. Зүб гү?
Гүүглэй. Зүб. Правильно.
Ургасын ехэ – ажалһаа,
Ухаанай ехэ – эрдэмһээ.
Чигчи. Так-так-так. Сейчас попробую оршуулха. Перевести.
Ургасын ехэ –ажалһаа,
Ухаанай ехэ – эрдэмһээ.
Это значит, - богатство урожая в труде, богатство знания в учебе.
Гүүглэй. Ну вроде так.
Хүлэг хурдан мориндо хазаар ташуур хэрэгтэй,
Хурса бэлигтэй хүндэ багшын һургаал хэрэгтэй.
Чигчи.
Хүлэг хурдан мориндо хазаар ташуур хэрэгтэй,
Хурса бэлигтэй хүндэ багшын һургаал хэрэгтэй.
Так-так-так. Сейчас попробую обьяснить, что Вы сказали.
Гүүглэй.
Хүлэг хурдан мориндо хазаар ташуур хэрэгтэй,
Хурса бэлигтэй хүндэ багшын һургаал хэрэгтэй.
Чигчи. Я понял-понял, багша. Не повторяйте сто раз. Так, это значит, -
Хүлэг хурдан мориндо хазаар ташуур хэрэгтэй, - быстрому, резвому скакуну нужны уздечка и хлыст.
Хурса бэлигтэй хүндэ багшын һургаал хэрэгтэй – одаренному острым умом человеку нужен мудрый учитель.
Гүүглэй. Вот именно! Так что, дорогой мой друг Чигчи, тебе нужен очень умный, очень мудрый учитель.
Чигчи. Нет, спасибо, багша. У меня уже есть свой учитель. Би багшатайб. Намда ондоо багша хэрэггүй.
Гүүглэй. Хэн юм, багшашни?
Чигчи. Минии багша эгээ сэсэн, эгээ ухаатай, эгээ бэрхэ, эгээ һайхан зөөлэн зантай, человек-энциклопедия, самый умный, самый мудрый, самый скромный!
Гүүглэй. Хэн бэ? Хэлыш нэрыень!
Чигчи. Та! Гүүглэй Мэргэн багша, минии агууехэ багша! Танай ухаан – юртэмсэ-космосто багташагүй сэсэн оюун ухаан! Эрдэни-зэндэмэни ухаан! Би тандаа доро дохин мүргэнэб! Минии хайрата Багша!
Гүүглэй.
Хэлэхэдэ, хэлэн яһагүй,
Һанахада, һанаан захагүй.
Чигчи. Юун гээбта, багшаа?
Гүүглэй.
Хутага бүлюудэһэн хүн мяха эдихэ,
Хэлэеэ бүлюүдэһэн хүн ташуур эдихэ.
Чигчи. Ага, ойлгооб. Хватит лясы точить. Иначе буду есть ташуур. То есть, ташуур эдихэб. То есть, получу взбучку. По попе розгами получу.
Хутага бүлюудэһэн хүн мяха эдихэ,
Хэлэеэ бүлюүдэһэн хүн ташуур эдихэ.
Гүүглэй. Итак, дорогой мой друг Чигчи, мне очень понравилась твоя книга Цыдыпа Жамбалова «Соревнование». Позволь мне рассказать одно забавное стихотворение, который называется “Сэнтэй дэгэл”, “Бараний гардероб”.
Чигчи. Багша, танай хэлэһээр болуужан. Уншагты, хөөрэгты! Битнай тиигээ һаа оршуулга хүүжэм. Буду работать переводчиком вашим.
Гүүглэй. Зай, шагнагты, “Сэнтэй дэгэл”.
Үбэлэй дэгэл зун дунда
Үмдэдэг юм аал?
Үбгэн баабайшье һаа эндэ
“Үгы!” гэжэ арсахал.
Зутар байна даа хонидто –
Зунай хубсаһагүй барһадта:
Үмдэхэ майкашьегүй,
Үшөө – трусышьегүй.
Шуурган лэ болоо һаань
Хүхилдэн,
Шуранаар һүрэлдэхэ.
Талаан гэжэ тамшаалдан,
Талаараа бэлшэхэ.
Харин ааяма халуун соо
Хайшаншье гэхын аргагүй:
Даха шэнги дэгэл соо дарамта,
Амилхын аргагүй.
Тэсэжэ ядахадаа хонидшье тэрьедэжэ,
Бэлшээриһээ гүйнэ.
Ерээд,
Нооһо хайшалагшадые ехэтэ гүйна:
“Дэгэлым тайлажархиит!”
Димид абгайм электро хайшаяа барижархеод
Эрилтыень эрьелдээдүйдэм дүүргэбэ.
Эрье хонимнай
Иигээд лэ һанаагаа амарба.
Гэнтэ һэрюусэһэндээ хүхеэ гү –
Гэрэлдэ хараба.
Гоёхон болоһондоо хүдөө рүү
Годойсо хатарба.
Мүнөөхи сэбэрхэн
Мүнсэгэр хонимнай
“Һайнта даа!” гэжэ омогорхон,
Һайбалзан һуняадаг юм гээ.
Эгээл тиимэһээ
Эрхим шанартай
Сэнтэй дэгэлээ
Сээрлэнгүй бэлэглээ.
Чигчи. А теперь слушайте, как это звучит на русском языке. «Бараний гардероб».
Летом в зимнее пальто
Не захочет влезть никто,
Даже дед столетний.
А представьте, каково
Жить барану? –
У него
Нет одежды летней.
Очень, очень рад баран,
Если в степь придет шурган
И мороз ударит.
Но когда стоит жара,
От дохи не жди добра,
Заживо изжарит.
И баран бежит с полей,
Слезно просит стригалей:
- Б-бе, доху снимите!
Стригали – чирик-чирик! –
Срежут шерсть в единый
Миг:
Снова заходите.
Смотрит в зеркало баран:
Стал живот как барабан,
Сам он гол, как рыба.
Снова скачет по полям
И все лето стригалям
Говорит «спасибо».
Гүүглэй. Яаһаншье халуун үдэр эхилбэ гээшэб. Бүгшэм болошобо. Гэр соошье һуухын аргагүй. Сонхоо нээжэ һэрюу оруулха байгаа.
Чигчи. Гүүглэй багшаа, та пальтогоо тайлыт. Газаатнай зунай халуун саг байна ха юм! В пальто сидите же. Поэтому жарко Вам! За окном лето! Жара!
Гүүглэй. Үгы теэд үглөөнэй һэрюун, хүйтэншиг байхадань пальтогоо үмдэжэ гараа бэлэйб. Ямар түргэн халууршаба гээшэб. зай, дүүхэй, бишни газаашаа гаража һэрюусэхэм. Үхибүүд, дамжуулгамнай иигээд лэ дүүрэбэ. Уулзахабди! Баяртайнууд!
Чигчи. Баяртай, Гүүглэй багша! Үшөө тэрэ суконно ботинкаяа тайлажа хаяыт, багшаа! Хүлтнай хайлашахань! Эшхэбтэр гээшэнь. Дуулагүй бэзэ? Зай, хүбүүд-басагад, уулзахабди! Баяртай!